Citicoline, een wetenschappelijk verantwoord geheugensteuntje

‘Hoe heet die zangeres ook al weer? Die van dat liedje, toe, euh, daarstraks wist ik nog.’ ‘Als je je huis wilt verkopen is het verstandig om eerst een…., he hoe heet dat ook al weer, nu wil het woord me niet te binnen schieten. Je wilt iets er beter uit laten zien, en het woord ingreep volgt er vaak op. Ik wilde dus zeggen: is het verstandig om eerst een …. ingreep te doen. Wat zeg je? Ah, ja cosmetische, een cosmetische ingreep, fijn dat ik jouw geheugen even mocht gebruiken.’

Een goed werkend geheugen is van groot belang voor het gebruik van ons brein en ons brein is van essentieel belang voor ons vermogen om het leven te leiden dat we willen; om goed te kunnen communiceren. Voor ons werk, voor het verwerven en gebruiken van kennis, voor onze taalvaardigheid, voor het oplossen van problemen etc. Neurowetenschapper Dick Swaab schreef zelfs een boek met de alleszeggende titel ‘Wij zijn ons brein’. Er is dus alle reden om ons brein in een goede conditie te houden. De lichaamseigen stof citicoline kan daar een belangrijke bijdrage aan leveren.

Ook van belang bij Alzheimer, Parkinson, en verslavingen

Citicoline is een précursor (voorloper) van acetylcholine. Acetylcholine is een neurotransmitter en dus van groot belang voor een goede hersenfunctie. Alzheimer patiënten hebben over het algemeen een tekort aan acetylcholine in hun lichaam, zo is uit onderzoek gebleken. Uit andere onderzoeken is gebleken dat personen bij wie de cognitieve functies achteruitgaan ten gevolge van de veroudering of andere schadelijke invloeden, baat hebben bij supplementatie van citicoline. Citicoline kan er aan bijdragen dat verdere achteruitgang wordt voorkomen en kan zelfs tot verbetering van de hersenwerking leiden. Volgens een overzichtstudie uit 2006 heeft citicoline ook goede effecten bij de ziekte van Parkinson, bij glaucoom, bij drugsverslaving en bij alcoholverslaving.

Mitochondria, de energiecentrales voor neuronen

In een artikel in het Amerikaanse tijdschrift Psychology Today van jan. 2013 schrijft professor in de psychiatrie Dr. Deborah Yurgelun-Todd dat ouder wordende Amerikanen die hun mentale energie willen verbeteren, er goed aan zouden doen om supplementen met citicoline in te nemen.

geheugensteuntjes

“Mental energy starts with fueling your brain, aldus Todd e.a.” Ze onderbouwt dit door te vertellen dat er 100 miljard neuronen in onze grijze massa werkzaam zijn. Elk moment van ons leven vuren deze neuronen triljoenen boodschappen af die de microscopische spleten tussen cellen overbruggen. Hersencellen zijn in feite kleine biochemische fabriekjes waar voedingsstoffen worden verbrand om energie vrij te maken. De neuron gebruikt energie die is geproduceerd in de mitochondria van de cellen voor het synthetiseren van belangrijke enzymen en neurotransmitters, de chemische boodschappers waar cellen mee communiceren. Bovendien gebruikt de neuron energie voor het genereren van elektrische impulsen die via het zenuwstelsel signalen doorgeven. Citicoline speelt in de energievoorziening van de mitochondria een belangrijke rol.

Stapeling van schadelijke effecten

Het fijngevoelige vermogen van neuronen om hun taak te doen kan worden geschaad door een variëteit van factoren. Milieuvervuiling, stress, drugs, alcohol, en andere vergiftigingen kunnen cellen beschadigen waardoor deze ook minder energie afgeven aan neuronen. Ook kunnen cellen beschadigen door een tekort aan goede voeding of zuurstof. Het verouderingsproces verandert ook het vermogen om neurotransmitters of andere belangrijke substanties aan te maken. Naarmate onze leeftijd stijgt, stapelen deze effecten zich op, wat leidt tot vergeetachtigheid en een teruglopend vermogen om sensorische prikkels te verwerken. Herinneringen worden minder toegankelijk, vooral herinneringen aan recente gebeurtenissen, reflexen worden trager, geluiden, licht en geuren moeten sterker zijn om ze gewaar te worden.

Cognitieve veroudering begint rond dertigste levensjaar

Onder het kopje “More Nutrients Please” legt Todd vervolgens uit dat ten gevolge van de degenerende processen ons brein meer van bepaalde voedingsstoffen nodig heeft dan voorheen, en zij beveelt citicoline met name aan als breinvoeding om de schade tengevolge van het verval te herstellen. Zij onderbouwt dit door te verwijzen naar studies die inmiddels naar citicoline zijn gedaan, en dat zijn er aardig wat. Jammer is dat er voornamelijk klinische studies bij mensen gedaan zijn met proefpersonen die al schade hadden opgelopen, bijvoorbeeld door een herseninfarct, en bij personen van middelbare leeftijd en ouder. Bekend is echter dat de cognitieve veroudering al rond het dertigste levensjaar inzet. Dit proces kan worden versneld door bijvoorbeeld stress, overbelasting van de hersenen door overprikkeling, alcoholgebruik, bewegingsarmoede, slechte voedingsgewoonten, tekort aan bepaalde micronutriënten in de voeding, en zo voort. Afhankelijk van de leefwijze en leefomstandigheden kan het daarom aan te bevelen zijn om vanaf het dertigste levensjaar te beginnen met suppletie van citicoline. Schaden kan het in elk geval niet. Van citicoline zijn geen bijwerkingen van betekenis bekend, en het is veilig bevonden door de FDA (Food and Drug Adminstration) en de EFSA. In de meeste studies werd een dosering gebruikt van 1000 mg. per dag.

Bronnen en referenties

  • http://www.psychologytoday.com/blog/feed-your-brain/201301/mental-energy-starts-fueling-your-brain
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33053828/ Application of citicoline in neurological disorders: A systematic review
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36544369/ Citicoline: pharmacological and clinical review, 2022 update
  • http://www.webmd.com/vitamins-supplements/ingredientmono-1090-CITICOLINE.aspx?activeIngredientId=1090&activeIngredientName=CITICOLINE
  • Cerebrovasc Dis. 2013 Feb 7;35(2):146-154. [Epub ahead of print] Long-Term Treatment with Citicoline May Improve Poststroke Vascular Cognitive Impairment. Alvarez-Sabín J, Ortega G, Jacas C, Santamarina E, Maisterra O, Ribo M, Molina C, Quintana M, Román GC.
  • Clin Interv Aging. 2013;8:131-7. doi: 10.2147/CIA.S38420. Epub 2013 Feb 5. Effectiveness and safety of citicoline in mild vascular cognitive impairment: the IDEALE study. Cotroneo AM, Castagna A, Putignano S, Lacava R, Fantò F, Monteleone F, Rocca F, Malara A, Gareri P.
  • Clin Interv Aging. 2012;7:113-8. doi: 10.2147/CIA.S29366. Epub 2012 May 10. Retrospective and observational study to assess the efficacy of citicoline in elderly patients suffering from stupor related to complex geriatric syndrome. Putignano S, Gareri P, Castagna A, Cerqua G, Cervera P, Cotroneo AM, Fiorillo F, Grella R, Lacava R, Maddonni A, Marino S,Pluderi A, Putignano D, Rocca F.
  • Zh Nevrol Psikhiatr Im S S Korsakova. 2011;111(12):16-20. [Ceraxon (citicoline) in the treatment of the mild cognitive impairment syndrome]. Gavrilova SI, Fedorova IaB, Gantman, Kalyn IaB, Kolykhalov IV
  • Stroke. 2011 Jan;42(1 Suppl):S40-3. doi: 10.1161/STROKEAHA.110.606509. Epub 2010 Dec 16. Citicoline in vascular cognitive impairment and vascular dementia after stroke. Alvarez-Sabín J, Román GC.
  • J Neurol Sci. 2010 Dec 15;299(1-2):188-92. doi: 10.1016/j.jns.2010.08.027. Epub 2010 Sep 27.Citicoline, use in cognitive decline: vascular and degenerative. García-Cobos R, Frank-García A, Gutiérrez-Fernández M, Díez-Tejedor E
  • NMR Biomed. 2008 Nov;21(10):1066-75. doi: 10.1002/nbm.1281. Citicoline enhances frontal lobe bioenergetics as measured by phosphorus magnetic resonance spectroscopy. Silveri MM, Dikan J, Ross AJ, Jensen JE, Kamiya T, Kawada Y, Renshaw PF, Yurgelun-Todd DA.
  • Clin Interv Aging. 2006;1(3):247-51. Citicoline (Cognizin) in the treatment of cognitive impairment. Fioravanti M, Buckley AE.
  • Methods Find Exp Clin Pharmacol. 2006 Sep;28 Suppl B:1-56. Citicoline: pharmacological and clinical review, 2006 update. Secades JJ, Lorenzo JL.
  • Altern Med Rev. 2004 Mar;9(1):17-31. Therapeutic applications of citicoline for stroke and cognitive dysfunction in the elderly: a review of the literature. Conant R, Schauss AG.
  • https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28676014, Citicoline and retinal ganglion cells: effects on morphology and function

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.