Een potje Wordfeud waarin ik tijdens het spel mijn overwegend tactische overwegingen en analyses heb bijgehouden. Ik speelde tegen Sacha Gaus en we hadden beiden nog kans op het kampioenschap van de weerwoord nazomer kampioenschap dat door mij wordt georganiseerd.

Er zijn al een paar woordjes gelegd. Ik bezit twee blanco’s. Bij juist gebruik kan dat een voordeel zijn. Allereerst omdat je daarmee adequater kunt reageren op risicovolle situaties. Bijvoorbeeld omdat de tegenspeler een opening legt met een optie voor een zevenklapper of drie keer woordwaarde en daar zelf van gaat profiteren als jij er niet van profiteert. Dat zijn momenten die de partij kunnen beslissen. Niet kunnen reageren kan dan dus catastrofaal zijn. Ten tweede kun je een blanco bewaren voor het eindspel. Het bezit van een blanco kan dan het essentiële verschil maken tussen het wel of niet weg kunnen leggen van de Q of een c, of kan er voor zorgen dat je uit kunt.

Een nadeel van twee blanco’s is dat je minder letters tot je beschikking hebt om woorden mee te leggen en punten te scoren. En als je ze wil bewaren voor risicovolle situaties of het benutten van kansen kun je ook geen zeven letter woorden leggen. Hiermee is dus duidelijk dat je niet moet kiezen voor een open speelwijze met veel ruimte op het bord. Het spel klein houden is de remedie en daar hoort bij om de opties van de tegenstander om lange woorden te leggen zoveel mogelijk te beperken. Niet ten koste van alles natuurlijk. En, als er een moment komt om één van de blanco’s te gebruiken kan de strategie ook weer worden aangepast. Wordfeud is een spel van veranderingen en daar hoort een flexibele instelling bij.

In dit potje is er een extra reden om het spel klein te willen houden. Sacha speelt namelijk graag heel open en is goed in lange woorden. Dus probeer ik het spel klein te houden door het woordje rag. Heel veel keus heb ik ook niet lijkt me. 

Kenmerkend voor het spel van Sacha; ze legt meteen een zevenklapper. Daarmee dreigt ze het spel een open karakter te geven. Ik kreeg een Y. Die kun je normaliter een poosje in de hand houden tot zich een gelegenheid voordoet om er lekker veel punten mee te maken. Dat past echter niet in de door mij gekozen opzet. Ik heb door de twee blanco’s maar vijf echte letters tot mijn beschikking en daar moet ik  mee  kunnen werken. Dus meteen maar gekeken waar ik de Y het beste kwijt kan. In het kader van het blokkeren van lange woorden naar 3x ww, komt boven de L in aanmerking. Ik kan natuurlijk WAR en EG leggen op links. Dat levert meer punten op, maar dan geeft ik mijn tegenspeelster de ruimte om vanaf de l naar beneden te leggen. Levensgevaarlijk en niet passend in mijn strategie. Een kleine achterstand van minder dan 50 punten is niet erg. Dat is met een blanco op zak meestal wel weg te poetsen in het eindspel.

De letters zijn me niet welgezind. Vijf medeklinkers, en ook nog lastige. Mijn tegenspeelster heeft echter de wind in de zeilen. Een mooi gevonden woord, maar ze krijgt er ook de letters voor. Wat kan ik hier tegen uitrichten? Omdat ik geen klinkers heb kan ik ook niet profiteren van de kans op 2x ww en 3x ww bij de T rechtsboven. Het zou wel kunnen met gebruik van de twee blanco’s, maar  dat levert relatief weinig punten op en dan blijf ik niet trouw aan mijn plan. In de schaakwereld plegen ze te  zeggen ‘beter een slecht plan dan geen plan’. En van een plan moet je niet te snel afwijken. Letters ruilen betekent dat ik mijn opponente de kans geef om de kans wel te benutten en een voorsprong te nemen die me kansloos maakt. Ik zou haar dat kunnen bemoeilijken door onder die optie VET te leggen. Mijn tegenspeelster heeft dan niet de mogelijkheid om 2x ww en 3x ww te scoren. Echter kan zij dan wel achter VET met een e of een s leggen en 3x ww scoren. Een bijna hopeloze situatie, die ook illustreert hoe gemakkelijk een spelletje uit de hand kan lopen en plannen kunnen worden doorkruist. Nog eens terug naar het gebruik van beide blanco’s. Dat zou een enorme concessie betekenen, maar ik zou aansluiting kunnen houden. Bijvoorbeeld door het woord VETTER te leggen, wat 60 punten oplevert. Dat zou een stand opleveren van 128 tegen 149 , met Sacha aan beurt. Bovendien heeft zij dan de kans om de 3x ww rechts boven te benutten. Ook niet iets om vrolijk van te worden. Nog even weer terug naar een poging tot blokkade. Ik zou ook WEB kunnen leggen onder de optie tot 2x en 3x ww. Dat levert mij dan maar 18 punten op, maar als Sacha geen U heeft kan ze dan niet 2x ww en 3x ww scoren. Hooguit kan ze dan vanaf de T naar rood iets leggen. Ik houd dan een achterstand die te overbruggen is en blijf in het bezit van mijn twee blanco’s. Mij is niet bekend dat achter WEB een letter gelegd zou kunnen worden. Bij nadere beschouwing blijkt ook dit echter een optie waar mijn tegenspeelster veel plezier aan kan beleven, als ze twee keer een E heeft. Ze kan dan namelijk vanaf de W, WEED naar beneden leggen, hetgeen 36 punten oplevert. In dat geval kom ik dan op een achterstand uit van 86 tegen 185. Ook niet aangenaam. Na lang dubben kom ik nog op de optie TAB. Om dan zelf maar het rode vakje te bezetten. Levert me ook slechts 18 punten op, maar haalt alle risico’s er uit. Waarna ik wel in het bezit blijf van een blanco en mijn pijlen kan gaan richten op hopelijk een middenspel en eindspel met betere letters. De achterstand is dan 63 punten, met Sacha aan zet. Hoe dan ook dit spel gaat een zeer lastige uitdaging worden. Tot slot nog een optie. Ik kan op links WAR en WEB leggen voor 37 punten. Daarmee verklein ik mijn achterstand aanzienlijk, maar dan loop ik wel de kans dat Sacha dan vervolgens 2x en 3x ww kan leggen op rechts. Als ze twee klinkers en twee medeklinkers heeft is dat niet zo moeilijk.

Alle overwegingen overziend, kies ik toch voor WEB. Ik houd vast aan mijn plan en hoop de lange termijn wat van de achterstand goed te kunnen maken en mogelijk nog in het eindspel mijn slag te slaan. Mogelijk dat het lettergeluk nog keert.

En weer een lastige letter er bij met de J. Gelukkig ook een E. Dat geeft toch wat meer mogelijkheden. Sacha heeft kennelijk ook geen beste letters, want zij reageert door het leggen van slechts twee medeklinkers. Nu ik een E heb, en dus samen met de twee blanco’s drie klinkers, vraag ik mij af of ik vanaf rag naar beneden toe een lang woord kan leggen. En warempel als ik eventjes kijk naar opties zie ik meteen het woord ragertjes a 90 punten. Dit is dan het moment om mijn oorspronkelijke plan om te zetten naar een onmiddellijke actie die het potje nog voor me kan redden. Vooral ook omdat mijn tegenspeelster naar het zich laat aanzien geen buitengewoon goede letters heeft. Alhoewel dat moeilijk te beoordelen is. Ik moet hoe dan ook maar kiezen voor deze optie.

Opnieuw zijn de letters me niet echt goed gezind. Kennelijk kan mijn tegenspeelster echter ook niet profiteren van de situatie. Ik besluit maar om nu eindelijk die lastige V eens weg te leggen, samen met de F, ook een letter waar ik niet dol op ben.

Sacha reageerde met NAS a 22 punten. Ik kan daar BEP en PARA aan leggen, maar dan moet ik mijn enige E gebruiken en blijf ik met twee U’s zitten. Ik zou bijvoorbeeld graag op rechts WEED e YEN leggen. MU (in het diagram heb ik nog BU staan, maar dat werkte niet) lijkt beter in dat plannetje te passen en levert ook 26 punten op.

Nadat ik MU heb gelegd ruilde Sacha vier letters. Met de kans natuurlijk dat zij twee E’s zal hebben vergaard en alsnog WEED kan leggen a 36 punten. Ik kreeg de letters J en K er bij. Daar zat ik niet om te springen. Het hele potje tot nog toe heb ik gebrek aan E’s. De  vraag die nu aan de orde is, ga ik mij richten op  het leggen van punten, of probeer ik te voorkomen dat Sacha veel punten zal kunnen leggen? Ik kan bijvoorbeeld NAP leggen achter de N ter hoogte van de Y. Dan kan Sacha geen WEED leggen. Het ziet er dan niet naar uit dat mijn tegenspeelster ergens anders enorm kan scoren. NAP levert mij echter ook slechts 12 punten op. Toch dat maar gespeeld.

Sacha had dus wel twee E’s en scoort er nu 24 punten mee, middels TEEL. Ik kan nu linksboven BOKJE leggen. Goed voor 28 punten, en voor 5 verse letters. Als Sacha dan een i heeft en bijvoorbeeld een W of een Z kan zij met WIJ of ZIJ 33 punten scoren, maar de kans dat ze een i heeft is niet heel groot, want er liggen al 3 van de 4 op het bord, terwijl er nog 32 letters in de pot zitten.  En ook is het natuurlijk het beroepsrisico van de WF speler dat de tegenspeler ook punten kan scoren.

Ik kreeg de W en de I en kon nu WIJ op links leggen voor 33 punten. Helaas blokkeert mijn tegenspeelster dit met SEC. Ik kan nu DIKT en WOUT leggen voor 26 punten. Ik zou ook helemaal onderaan SNAUWT kunnen leggen. Dat levert slechts 13 punten op maar ontneemt mijn tegenspeelster wel de kans op een zevenklapper. Echter zou die kans ook voor mij kunnen ontstaan en mogelijk kan ik daar de volgende beurt ook nog iets aan doen. Bovendien heb ik geen voorsprong te verdedigen. In dat geval zou ik voor SNAUWT kiezen. Volgens het credo; bij een achterstand val je aan en neem je risico’s, bij een voorsprong speel je profylactisch.

Ik voelde het al aankomen, Sacha had de letters om een lang woord te leggen naar het rode vakje. Gelukkig geen woord van 7 letters, want dan had ik nu op een flinke achterstand gestaan. Een letter meer of minder kan soms een wereld van verschil uitmaken. 

Op dit moment lijken er verder geen grote gevaren te duchten te zijn. Met nog 14 letters in de pot is het wel een goed moment om de verhouding tussen klinkers en medeklinkers eens te bekijken. De letters  in de pot en bij Sacha zijn: ACEEEGGZLNNNNNOQRSSST Oftewel er zijn nog 5 klinkers in het spel uitgezonderd de mijne. Van de 21. Dat zijn er in verhouding weinig, want in het totale spel zitten 39 klinkers en 63 medeklinkers. Zuinig zijn op de klinkers dus. Ook opvallend dat er nog 5 N’s gespeeld moeten worden. Als die grotendeels op 1 hand zitten is dat een behoorlijke handicap. Verder zitten er nog een paar gevaarlijke letter is en het spel die de uitslag danig kunnen beïnvloeden, namelijk de C en de Q. De kan een groot probleem zijn want er zit nog maar 1 A in het spel en ook maar 1 T. Die moet je dan maar net samen krijgen, anders wordt de Q een heel groot probleem. Dit gevoegd bij het feit dat een aantal N ‘en ook niet lekker speelt maant tot voorzichtigheid als het gaat om lange woorden die dus ook veel letters uit de pot opleveren. Ik heb al vier klinkers, dus trek ik er liever ook niet teveel bij. Ik wil de V graag kwijt. Bovenin rechts is een optie die aardig punten oplevert namelijk VIP a 28 punten. Bovendien kost het me maar 3 letters en krijg ik dan ook maar drie letters uit de pot.

Sacha moest kennelijk de Z kwijt. Begrijpelijk. Het kan in een eindspel een lastige letter zijn. Het leverde haar maar 14 punten op. Dat betekent dat ik toch met een kleine voorsprong het eindspel in ga. Ik kan bovenaan rechts AL en VIP leggen voor 20 punten. Echter houd ik liever de A vast voor het geval ik de Q  krijg. Op links kan ik 13 punten scoren met ZE en MEN. Dan raak ik tenminste een E en een N kwijt. Het zou kunnen dat Sacha  daar dan ZEGES kan leggen, wat 16 punten oplevert, maar dan krijgt ze wel drie nieuwe letters. Wat de kans vergroot dat ze de Q  krijgt. Ik speel het maar. Mijn voorsprong is dan 27 punten. Op dit moment is veel afhankelijk van wie welke letters krijgt. Ik ben al lang blij dat ik na een desastreus begin weer bij ben gekomen.

Mijn tegenspeelster ruilde 3 letters. Daar zit dus geheid de Q bij, want van de andere letters die nog gespeeld moeten worden is alleen de C lastig. Die zou echter meteen rechtsboven aan ti aangelegd kunnen worden. Interessant is wat de derde letter is die Sas heeft geruild. Wellicht is dat dan een medeklinker waar ze er teveel van heeft. Dat kan dan de N of de S zijn, want van die letters moeten er nog 3 gespeeld worden. Als dat zo is heeft ze dus in elk geval een s of een n. Dat is echter geen info waar ik veel aan heb. Belangrijk is dat er nu vermoedelijk twee lastige letters in de pot zitten. En de Q zou scherprechter kunnen worden. Wat dat betreft zou ik er voor kunnen kiezen om zo weinig mogelijk letters te kopen. Ik zou bijvoorbeeld DIKTE kunnen leggen voor 12 punten. De kans is dan 14 % dat ik daardoor de Q krijg. Eventueel zou ik dan daarna ook nog een paar keer kunnen passen om er voor te zorgen dat Sacha opnieuw de Q krijgt. Immers, zij staat achter en kan niet passen. En in de onderhevige situatie zijn er niet veel opties om veel punten te leggen. Lijkt een goede optie, maar als ik meteen op de eerste letter de Q krijg, blijft er van dat plan weinig over.

Er is echter een andere optie. Ik kan YELLEN leggen. Geen idee of dat wordt goedgekeurd, maar ik kan het gewoon proberen. Dat levert dan 34 punten op en brengt mijn totaal op 410. Oftewel ik krijg een voorsprong van 61 punten. Uitgaande van worse case (voor mij) kan Sacha dan een lang woord leggen naar 3x ww. Ze heeft geen letters met een hoge waarde. Stel ze zou een woord kunnen leggen van 6 letters dan zou haar dat hooguit 11 punten aan letterwaarde opleveren maal drie is 33 punten. Ze komt dan op een totaal van 382. Vervolgens houdt ze dan nog 5 letters over om mee te spelen. Wellicht dan zonder klinkers, want die zal ze nodig hebben voor het 6 letter woord.

Ik heb na het leggen van Yellen vermoedelijk uitstekende letters en kan dan nog wel wat scoren via 2x ww. Of anders op een andere plek. Bijvoorbeeld bovenaan links bij de B. Als ik weet met welke letters Sacha blijft zitten kan ik daar misschien risicoloos een bruggetje bouwen naar rood en zo mijn voorsprongetje verder uitbreiden. Voor de c hoef ik niet bang te zijn, want daar is plek voor. Meerdere plekken zelfs. Als ik in de eindstand (Als Sacha uitgaat) met de Q blijf zitten moet ik in elk geval 21 punten voorsprong hebben overgehouden. Als mijn tegenspeelster na Yellen 35 punten scoort houdt ik een voorsprong van 26 punten plus wat ik nog weet te leggen. Het gaat echt helemaal mis voor me wanneer Sacha vanaf de L een 7 letter woord kan leggen. Met 3x ww en 40 punten extra. Als ik dan met de Q kom te zitten verlies ik. Maar ja, dan moet ze al vreselijk veel geluk hebben dat ze de juiste letters heeft en je kunt je in dit spel niet overal tegen indekken.

Dus lijkt me het proberen van YELLEN de beste optie. En als het niet goed uitpakt dan heb ik in elk geval een goed onderbouwde keuze gemaakt.

Ik heb de Q niet gekregen. Met de letters die ik nu heb kan ik uit de voeten. Het spel is gewonnen. Immers, ook al zou Sacha een 7  letterwoord kunnen legger a 75 punten, dan raakt ze opgezadeld met de Q en de C. Als ze daadwerkelijk 75 punten scoort komt ze op een totaal van 424. Oftewel ze neemt een voorsprong van 14 punten. Dan is ze echter vermoedelijk haar drie klinkers kwijt en kan ik mijn gang gaan, wetende wat zij nog heeft.

Mijn tegenspeelster heeft reces gelegd en kreeg daarmee ook de Q. Haar letters: AGQSTEGN. Ik maak het mezelf gemakkelijk door af  te wachten wat ze gaat leggen. Elk van de zeven letters die ze weglegt vermindert haar kansen om nog iets uit te kunnen halen.

De rest was een formaliteit. Sacha kon nog wel aardig wat punten leggen, maar kon de Q niet kwijt. De slotstand: